Kabul edelim, pek çok sürücü kursu ezbere dayalı eğitimden bırakamıyor. Bu nedenle taşıt kullanmayı bilirken vasıtaların iç ekipmanı veya neyi ne nedenle yaptığımız hakkında yeteri kadar bilgilendirilmiyoruz.
Mesela taşıtı nasıl çalıştıracağımızı, nasıl kalkış yapacağımızı öğreniriz ama ayrıntılarını pek bilmeyiz. Debriyaj mevzusu da kafa karıştıranlar arasında.
Evvel tesisatın mantığını kavrayalım: Debriyajın rolü nedir?
Otomobillerin iç suratına baktığımızda ateşleme ve motor arasındaki seviyeli ilişkiyi görürüz. Debriyaj pedalı, bu ikili arasında bırakılmaz bir anahtar gibidir.
Araba boşta iken debriyaj pedalına basmak ateşlemeyi başlatır. Debriyajın gerçek vakasının pürüzsüz bir sürüş tecrübeyi sağlaması olmasına rağmen; pedala tamamen basmak, otomobili nötr konuma getirmekle eşdeğerdir. Bu, elbette ki işin teorik tarafı.
Debriyaj pedalına basmak, tüm şanzımanı ateşlemeden ayırır ve bu sebeple daha az çekme oluşturur. Debriyaj basılı değilken, taşıtı boşta çalıştırırken çekme çok daha yüksektir.
Yalnızca motorun ana şaftı rastgele bir tesir sezmez, ancak şanzımanın tüm parçaları işlev gösterir ve buna göre çekme oluşturur. Bu hakimiyetsiz tazyik seviyeleri taşıt modeline göre değişir.
Mesela bazı modellerde suratlarca kiloluk bir tazyik söz mevzusuyken, ötekilerinde bu ölçü tonlara kadar yükselir. Sadece 1 at eforunda çalışan bir vasıtada olduğumuzu farz edelim. Burada yüksek bir tazyik patlaması söz mevzusu olabilirken, 100 at eforuna sahip bir motor bu tazyike karşı bana mısın demez. 1 at eforundaki bir marş motoru tazyik karşısında patlayabilir veya bir gün duman vermeye başlayabilir.
Peki manuel şanzımanlı vasıtalar için en doğru çalıştırma şekli nasıl olmalı?
Manuel vasıtalarda, vites boşta olduğunda vasıtanın çalıştırılması için illa debriyaj pedalına basmak gerekmez. Debriyaja basılsa da olur basılmasa da; ancak debriyaj pedalına basmak, operasyonu uzatır ve akümülatörden fazla elektrik sürükler.
Şayet vasıtanın akümülatörü cılızsa, debriyaj pedalına basmak vasıtanın çalışmamasına neden olabilir. Zati günümüzdeki bir hayli yeni vasıtada güvenlik tedbiri olarak vasıtanın çalıştırılması için debriyaj pedalına basılması koşulu vardır. Özellikle de Japon otomobillerinde.
İşin özü; daha sıhhatli bir taşıt ömrü için ananesel öğretilerden sıyrılıp işin ayrıntısına inmek, bir işi yaparken neden yaptığımızı öğrenmek gerekli. Siz yeniden de babanızla çok tartışmaya girmeyin.
Kaynaklar: Car From Japan, DeseretNews