Çoğumuz, Galileo Galilei’nin teleskopun mucidi olduğunu düşünürüz zira fen hocalarımızın bize söyledikleri ve fen kitaplarında okuduğumuz budur. Ama hakikatte yanılıyoruz zira Galilei bu seyyarenin yetiştirdiği en iyi astronomlarda biri olsa dahi, teleskopun mucidi değildir. O zaman teleskopun mucidi kimdir suali usumuza takılır.
Teleskopu kimin buluş ettiği sualine cevap, Hans Lipperhey’dir. Evet teleskopu buluş eden odur ve onun buluşu astronomi ve bilim dünyasına büyük bir katkı sağlamıştır. Teleskop, yaşamımızdaki bir hayli şeyin manzarasını değiştirmiştir. Teleskop yalnızca yıldızlar, seyyareler ve değişik gök cisimleri gibi dünya dışı objeleri gözlemlemede değil, aynı zamanda günlük yaşamımızda da kullanılmaktadır. Mesela, teleskoplar navigasyon ve taşımacılık emeliyle gemilerde, hatta askeri alanda birinin bögesini gözetmek ve korunmak için kullanılır.
Şimdi teleskopu kimin buluş ettiği sualine dönersek, Hans Lipperhey ismindeki bu adam dünyamızdaki büyük bir metamorfozun sebebidir ve Almanya’da doğu Hollanda’da yaşamıştır. 1954’te evlenip, 1602’de Hollanda yurttaşı olmuştur ve profesyonel bir tüccardır. O zamanlarda, İtalyanlar Hollanda’ya sırça tekniklerini getirdiler, bu büyüme insanların lens üretme üzerinde farklı fikirler ve ilerlemeler göstermesine neden oldu. 1608’de teleskop buluş edilmiştir.
Gerçek şu ki, teleskopu buluş eden tek bir insan değildi, bu buluş üç şahsa atfedilebilir, Hans Lipperhey, Zacharis Janssen ve Jacob Metius. Buluştan sonra, teleskopların rakamsız imali asıllaştı ve Avrupa’ya, hatta Amerika ve Asya’ya dağıldı. İlk teleskoplar bir objeyi yalnızca üç katına kadar geliştirebiliyordu. Ama bugünün teleskopları, bir hayli ışık seneyi uzaktaki objeleri görebiliyor ve çok minik nesneleri devasa yapabiliyor.
Galilei ne zaman fotoğrafa dahil oldu? Teleskopu bütün olarak buluş etmedi fakat ona birkaç şey ilave etti zira konveks ve konkav lensleri bir tüpün içine yerleştirdi, başka bir deyişle onun yaptığı orijinal olana geliştirme uygulamaktı. Başka Bir Deyişle Galilei teleskopun reel mucidi değildir.
Şimdi öykü bir yılan öyküsüne dönüyor zira bir dedikodu teleskopu ne Galilei’nin ne de Hans’ın buluş ettiğini söylüyor. Teleskopu bulan, Hans’ın lenslerle oynayan çocuklarıdır. Ama öykünün o kısmı henüz ispatlanmamıştır. O surattan bu noktada, daha inandırıcı olanda kalmalıyız ve teleskopun Hans ve değişik iki şahıs tarafından buluş edildiğini söylemeliyiz.