Prut Antlaşması, Osmanlı ile Rusya arasında 1710-1711 tarihleri arasında iki sene süren Prut Savaşı’nı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır.
Osmanlı eforlari, Prut Seferi’nde kısa zaman içinde Rus ordusunu çembere almıştır. Bunun üzerine Rus Çarı, Moskova’dan destek istemiş; kapatmai Katerina da Baltacı Mehmet Paşa’ya mektup yazarak barış antlaşması teklif etmiştir. Baltacı’nın münakaşalı şekilde teklifi kabul etmesi neticeyi 21 Temmuz 1711 tarihinde Prut Antlaşması imzalanmıştır. Prut Antlaşması ve Baltacı’nın Katerina ile ilişki yaşadığı ve rüşvet aldığı dedikoduları hali hazırda tartışılmaktadır.
Prut Antlaşması Nedir?
Prut Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. İki devlet arasında patlak veren Prut Savaşı sonrası 22 Temmuz 1711 tarihinde imzalanmıştır. Antlaşmanın imzalandığı tarihte Lale Devri yaşanan Osmanlı İmparatorluğu Sultan III. Ahmed Han 1703-1730 tarafından yönetilmekteydi. Rusya yönetiminde ise “Deli Petro” lakaplı Çar Büyük Petro vardı. Antlaşmaya giden süreçte ordusu Osmanlı’ya sığınan İsveç’in başında ise “Demirbaş Şarl” lakaplı XII. Şarl bulunuyordu.
Veziriazam Baltacı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, 1710 tarihinde “Prut Savaşı” veya “Prut Seferi” ismi savaşta Prut Nehri kıyısında Rusya ile kıyasıya çaba etti. Osmanlı’ya Kırım Hanlığı ordusu da destek verdi. Ruslar, nehir kıyısında Osmanlı eforlari tarafından sıkıştırıldı. Osmanlı’nın yok etme tehlikesi ile karşı karşıya vazgeçtiği Rus ordusunun başındaki Deli Petro, kapatmai Katerina aracılığı ile Osmanlı’ya barış antlaşması teklifi götürdü. 21 Temmuz 1711 tarihinde Prut’ta yapılan antlaşmaya Osmanlı Veziriazamı Baltacı Mehmet Paşa ve Rus Çarı Petro imza attı. Antlaşma metni Osmanlıca ve Rusça dillerinde yayımlandı.
Prut Antlaşması’nın Nedenleri
1700 senesinden itibaren bölgede ağırlığını artıran Rusya, sıcak denizlere açılmayı hedefliyordu. Rus Çarı, bu niyetle kuzeyde İsveç topraklarını zorluyordu. İsveç ordusu, Poltava’da Rusya ile girdiği savaşta mağlup oldu. Bunun üzerine İsveç Kralı Şarl ve ordusu, Osmanlı topraklarına sığındı. Bu yarıyılda Rusya, Lehistan’ın içişlerine karışıyordu. Eflak ve Boğdan beylerini de Osmanlı’ya karşı kışkırtan Rusya’nın düşmanca politikaları Osmanlı’yı oldukça rahatsız ediyordu.
Sultan III. Ahmed yönetimindeki Osmanlı İmparatorluğu ise, İsveç Kralı Şarl’ın güvenli bir şekilde ülkesinde göndermeyi istiyordu. Ayrıca, Rusya daha evvel yapılan barış antlaşmasının koşullarına riayet etmiyordu. Bu nedenle iki devlet arasındaki ilişkiler giderek bozulmaya başladı. Osmanlı, tüm bunlara karşın Rusya ile ilişkilerin yeniden düzeltilmesi için mücadele gösterdi.
Bu yarıyılda Rusya, İsveç ile savaş halindeydi. Osmanlı, Rusya’nın elinde bulunan Azak Kalesi’ni geri almak ve Kırım’ı tehdit eden Rus kalelerini devirmek istiyordu. Bu maksatlarla birlikte Rusya’nın bölgedeki yayılmacı ve işgalci politikaları Osmanlı’yı Rusya ile savaşa zorladı. Rusya’nın Osmanlı topraklarında gözü vardı. Bu nedenle Osmanlı içinde yaşayan Ortodoks cemiyetlerini kışkırtmaya başladı. Bu şekilde Osmanlı’yı zayıflatmayı ve savaşlarla daha evvel kaybettiği toprakları geri almayı hedefledi.
Ayrıca, Kral Şarl’ın Osmanlı topraklarına sığınması diplomatik mesele haline geldi ve Rusya ile Osmanlı karşı karşıya geldi. Rus birlikleri, İsveç Kralı’nın peşinden Osmanlı topraklarına çeşitli akınlar düzenledi. Şarl, Bender’de mülteci konumunda bulunuyordu. Osmanlı hanedanına sürekli mektuplar yazan Şarl, Osmanlı’yı Rusya’ya karşı kışkırttı. Bunun da etkisi ile Sultan III. Ahmed Han, 20 Aralık 1710 tarihinde Rusya’ya karşı savaş ilan etti.
Veziriazam Baltacı Mehmet Paşa komutasındaki 120 bin kişilik Osmanlı ordusu, Tuna’yı geçerek Eflak’a girdi. Osmanlı donanması da Karadeniz’e açıldı. Osmanlı eforlarinde Kırım ordusu da destek verdi. Rus birliklerini Prut Nehri kıyısındaki Stanileşti kasabası yakınlarında çembere alındı. Rus Çarı Petro, Moskova’daki kapatmai Katerina’ya mektup yollayarak, kurtuluş imkanı olmadığını anlattı. Katerina, Osmanlı’ya barış teklifinde bulundu.
İsveç Kralı ve Kırım Hanı da, fırsat varken Rus ordusunun yok edilmesini istiyordu. Baltacı Mehmed Paşa, isyan belirtileri gösteren Yeniçerilere güvenemediği için Katerina’nın barış teklifini kabul etti. Yeniçerilerin isteksiz davranışları ve Baltacı Mehmet Paşa’nın Yeniçerilere güvenememesi, Prut Antlaşması’na giden süreçte etkili olmuştur. Ayrıca, Rus abluka etmesi sırasında yeni bir kutsal ittifakın oluşturulabileceği düşüncesi taşıyan Baltacı Mehmet Paşa, Osmanlı ordusunun çok eskiyeceği endişesi de taşıyordu.
Daha sonra yapılan ziyaretler neticeyi Prut Antlaşması imzalandı. Baltacı’nın Rus ordusunu yok etme imkanı varken neden barış antlaşması yaptığı mevzusu, tarihçiler arasında hala tartışılan bir mevzudur.
Prut Antlaşması’nın Maddeleri
Prut Antlaşması, Rusya’nın birçok hayalle girdiği Prut Savaşı’ndaki yenilgisinin bir neticeyidir. Kırım’ı alarak Karadeniz’deki nüfuzunu artırmayı kasteden Rusya, Osmanlı’nda kapitülasyonları elde etmeyi ve sıcak denizlere açılmayı kastediyordu. Baltacı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Prut Seferi’nde Rus ordusunu yok edebilecekken yaptığı Prut Antlaşması, Osmanlı lehine maddeler içeriyor.
Prut Antlaşması, 7 maddedir. Özgün Türkçe metni bulunmamaktadır. Rusça metin de kopyadır. Prut Antlaşması’nın kayıtlardaki maddeleri şunlardır;
Azak Kalesi, çevresindeki arazi ve içindeki mühimmatla birlikte Osmanlı’ya iade edilecektir. Türk sınırlarındaki Taygan, Kamenka ve Yenikale devrilecektir. Kamenka’daki top ve mühimmat teslim edilecektir. Bu bölgelere her iki devlet tarafından başka bir kale yapılmayacaktır. Lehistan’ın içişlerine ve Lehistan’a ve Kırım Hanlığı’na tabi Kazaklara müdahale edilmeyecektir. Rus tüccarlar, İstanbul’a karadan ve denizden gelip gidebilecektir; ancak daimi elçi sıfatıyla kimse bulunmayacaktır. Kutsal İttifak Savaşları’nda Rusya’da esir düşen askerler, Osmanlı’ya teslim edilecektir. İsveç Kralı Şarl, güven içinde ülkesine dönebilecektir. Şarl ülkesine dönünceye kadar kendisini rahatsız edecek girişimlerde bulunulmayacaktır. Her iki devlet de birbirinin milletine hasar vermeyecektir Temel barış antlaşması İstanbul’da yapılacaktır.
Antlaşmanın Türkçe ve Rusça metinleri arasında değişiklikler bulunmaktadır. Rusça metindeki beyanlarda muğlaklık dikkat çekmektedir. Bazı maddelere ise hiç yer verilmemiştir. Türkçe metin, Lehistan’a müdahaleyi men ederken, Rusça metin bunu her iki devlete teşmil etmektedir. Ayrıca, antlaşma maddeleri arasında Ruslarla ziyaretler sırasında istenilmesi düşünülen hususların büyük bir kısmının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Prut Antlaşması’nın Neticeleri
Prut Antlaşması, her ne kadar ordusu imha edilmek üzere olan Rusya’nın talebi ile imzalansa da, neticeleri itibarıyla antlaşmadan Rusya’nın daha avantajlı çıktığı söylenebilir! Osmanlı, Prut Savaşı hariç Rusya ile girdiği tam savaşları kaybetmiştir. Bu savaşların ardından imzalanan tam barış antlaşmalarında ise Osmanlı birçok toprak kaybetmiştir. Ruslar ise, hem siyasi hem de ticari alanda önemli imtiyazlar elde etmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu, Prut Savaşı’nda elde ettiği avantajı antlaşmaya yansıtamamıştır. Osmanlı, askeri üstünlüğüne karşın istenen seviyede pozitif bir netice alamamıştır. Antlaşmanın neticesinde Osmanlı hasılatlı görülse de bu hasılat, elde edilen galibiyete oranla yetersiz görülmüştür. Prut Antlaşması, Sultan III. Ahmed Han’ı da memnun etmiştir. Ancak ordusunu imhadan kurtaran Deli Petro, vaatlerini yerine getirmemiştir. Bu gidişat, veziriazama karşı muhalefet grupları oluşmasına yol açmıştır.
Ordusu ile birlikte Osmanlı kuvvetlerinin çemberi içinde Moskova’dan destek isteyen Rus Çarı Deli Petro, antlaşmadan takribî bir buçuk sene sonra antlaşma maddelerine itiraz etmiş ve maddelerin yenilenmesini istemiştir. Yapılan ziyaretler neticeyi, ilk antlaşma maddelerinden değişik bir metin ortaya konulmamıştır. Rus Çarı, maddelerin yenilenmesi görüşmelerinde ticari mevzularda ülkesine bazı ayrıcalıklar tanınmasını istemiştir. Osmanlı, bu mevzuda geri adım atmamış ve Rusya’nın istediği imtiyazları vermemiştir. Son ziyaretlerin ardından 1711 Prut Antlaşması yerine 1713 Edirne Antlaşması imzalanmıştır.
Osmanlı, Prut zaferinin ardından II. Viyana hezimeti sonrası 1715 senesinde kaybettiği toprakları geri almak için Venedik ve Avusturya’ya karşı yeni bir savaşa girmiştir. Rusya’ya elçi yollayan Venedik, Osmanlı’ya karşı ittifak teklif etmiştir. Ancak Deli Petro, bu teklifi yalanlayarak, İstanbul’a bir elçi göndermiş ve Osmanlı ile diplomatik ilişkileri daha da geliştirmek için mücadele göstermiştir. Sultan III. Ahmet, bu jestinden dolayı Petro’ya, tarafsızlığını gözettiği için teşekkür etmiştir.
Ancak Rus Çarı Petro, Osmanlı Sultan’ın bu iyi niyetini fırsata çevirmek istemiştir. 1713 Edirne Antlaşması’nın da yenilenmesini isteyen Petro, bazı ek maddeler konulması için röportaj arz etmiştir. Bunun üzerine Prut Antlaşması’nın maddelerinin yenilenmesi sebebiyle imzalanan Edirne Antlaşması’na yeni maddeler eklenmesi amacıyla İstanbul’da yeni bir röportaj süreci başlamıştır. Ziyaretler neticeyi 21 Ekim 1720 tarihinde 13 maddelik yeni bir antlaşmaya imza atmıştır. Bu antlaşmanın 11. maddesi, Rus tüccarlara ilk defa Osmanlı topraklarında özgür ticaret hakkı vermiştir.
Prut Antlaşması’nın neticelerinden biri olarak görülen başka bir mevzu da, Rus ordusunu yenebilecekken barış antlaşmasını kabul eden Baltacı Mehmet Paşa ile Petro’nun kapatmai Katerina arasında duygusal ilişki kurulduğuna dair dedikodulardır. Bu söylentiler hali hazırda tartışılmaktadır ve tarih literatüründe yer yakalamaktadır. Ancak bilimsel araştırmalar ve tarihi kayıtlar, Baltacı ile Katerina’nın Prut Savaşı sırasında ve sonrasında bir araya gelmediğini ortaya koymaktadır.
Prut Antlaşması’nın Ehemmiyeti
Prut Antlaşması, Osmanlı açısından Karlofça Antlaşması’nda kaybedilen yerlerin geri alınması için bir ümit doğurmuştur. Osmanlı, Rusları Karadeniz’den uzaklaştırmış ve İsveç ile ilişkilerini güçlendirmiştir. Prut Antlaşması, İstanbul Antlaşması’nı lağvetmiştir. Osmanlı açısından toprak kazanma politikasının ilk adımının pozitif neticelerinden biri olan Prut Antlaşması, Rusya gibi büyük bir devletin de yenilebileceğini göstermiştir. Osmanlı’da kaybedilen toprakların kurtarılması ulusun ümidini artırmış ve ordunun morali düzelmiştir.
Barış antlaşması, 1700 senesinde İstanbul Antlaşması ile Azak Kalesi’ni ele geçiren ve Karadeniz’e çıkmak için fırsat kollayan Rusya’nın bu kazanımlarına son vermiş ve Rusya’nın önemli hedeflerinden vazgeçmesine yol açmıştır. Rusya, Azak Kalesi’ni kaybetmekle birlikte Karadeniz’e erişme imkanını ve Don Nehri üzerindeki ticari avantajlarını kaybetmiştir. Rus tüccarların Karadeniz üzerinden boğazlar yoluyla Akdeniz’e açılması hayali de suya düşmüştür.
Prut Antlaşması, Ufak Kaynarca Antlaşması’nın da lideri niteliğindedir. Prut Antlaşması’nı Osmanlı’nın salt galibiyeti; Ufak Kaynarca Antlaşması’nı da Rusların salt galibiyeti dikte ettirmiştir. Prut Savaşı ile İstanbul Uyuşması’yla Ruslara vazgeçilen yerler geri alınmıştır. Böylece Rusya’nın sıcak denizlere inme politikası bir süreliğine ertelenmiş, Azak Kalesi’nin geri alınmasıyla Karadeniz yeniden Osmanlı gölü haline gelmiştir. Üstelik bu antlaşmayla Osmanlı, Karlofça Antlaşması ile yitirdiği yerleri geri alabilmek için umutlanmıştır.
Baltacı Mehmet Paşa Neden Barış Antlaşması İmza Attı?
Rusya’nın Osmanlı abluka etmesi altında barış yapmaktan başka çaresi yoktu. Peki, bu vaziyette Baltacı Mehmet Paşa neden barış antlaşmasını kabul etti. Bu mevzu hakkında çok sayıda iddia ortaya atılmıştır. “Baltacı-Katerina ilişkisi” gibi dedikodular da hali hazırda konuşulmaktadır.
Prut Savaşı sırasında Rus elçi, Osmanlı karargâhına hediye olarak mücevherat getirmiştir. Bazı kaynaklar, bu mücevheratı “rüşvet” olarak değerlendirirken, diğer kimileri de bu mücevheratın çok cüzi bir miktar olduğunu ve rüşvet olarak görülemeyeceğini belirtiyor.
Rus askerler arasında çabucak bir araya gelen mücevheratın rüşvet olarak gösterilmesinin Baltacı Mehmet Paşa’ya yönelik bir iftira olduğu belirtilirken, Baltacı, rüşvet aldığı iddialarına kurban gitmemek için gönderilen bu hediyeleri herkesin içinde kabul etmiştir. Alınan hediyeleri de ülkesine döndüğünde hazineye beyan etmiştir. Baltacı’nın rüşvet aldığı iddiasını İsveçliler ortaya atmıştır. Rusya’dan hasar gören İsveç, Baltacı’nın barış antlaşmasını kabul etmesine karşı çıkmıştır. Daha sonra Baltacı’nın rüşvet aldığı yargılamasını yaymışlardır.
Baltacı’nın Prut Antlaşması’nı kabul etmesinin gerçek sebebi, Osmanlı ordusuna ve özellikle de Yeniçerilere güvenememesidir. Antlaşmayı kabul etmeden bir gün evvel Yeniçerilerin isteksizliğine ve kolayca püskürtülebildiklerine tanıklık eden Baltacı, umutsuzluk içindeki kuvvetlerin büyük bir yenilgi alacağından endişe etmiştir. Kahya Osman Ağa da, bu avantajlı vaziyeti değerlendirmek gerektiğini belirterek, Baltacı’nın düşüncelerini etkilemiştir.
Bunun yanında Baltacı, Yeniçerilere güvenemezken, ağlanacak durumundaki Rus ordusundan haberdar olamamıştır. Din ve dil değişikliği sebebiyle Ruslar arasında ajanlık faaliyetleri yapılamamıştır. Bazı tarihçiler, Baltacı, Rus ordusunun bitkin, aç ve susuz halini bilseydi Prut Antlaşması şartlarının çok daha değişik olacağını kaydetmiştir.
Prus Antlaşması’nın ardından büyük bir fırsatın kaçırıldığı tezi yayılmaya başlamıştır. Baltacı, Rus Çarı’nı esir alma fırsatının kaçırıldığı; Rus ordusunun teçhizat ve erzaklarla özgür vazgeçildiği; İsveç Kralı Şarl’ın rızasının alınmadığı gibi yargılamalarla karşı karşıya kalmıştır. Muhtemelen Vâlide Sultan’ın şefaatiyle idamdan kurtulan Veziriazam Baltacı, azledilmiş ve -büyük ihtimalle- rüşvet iddiaları sebebiyle mülkleri müsadere edilmiştir.
Prut Antlaşması’nda gerçek mesul, Baltacı’nın kâhyası Osman Ağa, Mektupçu Ömer Efendi ve Rus ordusundaki top sayısını az gösterme gibi ihaneti sabit olan Çavuşlar Kâtibi Abdülbâki’dir. Osman Kahyâ’nın 21-22 Temmuz gecesi bazı kimselerle birlikte Rus ordugâhına gittiği; sabaha karşı 6 araba dolusu para ve mücevherat ile döndüğü; devlet topraklarına saldırmış düşmanla bazı karanlık ilişkiler kurduğu gibi olaylar yerli ve yabancı kaynaklarda yer almıştır. Bu üç isim, 25 Aralık 1711 tarihinde idam edilmiştir.
Özetle; Baltacı Ruslardan rüşvet almamıştır. Getirilen hediyeler rüşvet değil, fidyedir. O yarıyılda mağlup devletin galip devlete bu cins hediyeler vermesi bir adettir. Bu fidyeye Baltacı el sürmemiştir. Baltacı, fakir bir halde, azledilme ve sürgün yeisinden 1712 senesinde ölüm etmiştir.
Veziriazam Baltacı Mehmet Paşa ve Katerina Hakkındaki Dedikodular
Veziriazam Baltacı Mehmet Paşa
Osmanlı Veziriazamı Baltacı Mehmet Paşa ile Rus Çarı Deli Petro’nun o dönemdeki kapatmai Katerina arasında 1711 senesinde yaşandığı iddia edilen ilişki ile ilgili iddialar ve münazaralar günümüzde de hala devam etmektedir. Bu dedikodular üzerine kitaplar yazılmıştır. Tarihçileri ikiye ayrılan dedikodulara göre; Prut Savaşı sırasında Osmanlı eforlari tarafından abluka etilen Rus ordusu, Baltacı ile Katerina’nın buluşması sonrası özgür kalmıştır.
Yine iddialara göre, 1711 senesinde Prut Savaşı’nda yenilgiyi kabul eden Rus Çarı I. Petro, Katerina’ya bir mektup yazdı ve gidişatın ümitsizliğinden bahsetti. Katerina da, Baltacı ile barış antlaşması için görüştü ve ona mücevherler sundu. İddialar arasında, Katerina’nın, Osmanlı’yı barış uyuşmasına ikna edebilmek için Baltacı Mehmet Paşa’ya rüşvet olarak mücevherler ve bayanlar gönderdiği gibi bilgiler de yer alıyor. Hatta barış ziyaretlerinde Katerina’nın da yer aldığı iddia ediliyor. Hatta daha da ileri giden bazı iddialar, “Baltacı ile Katerina’nın birlikte olduğu” şeklindedir. Osmanlı’nın çembere aldıkları Rus eforlarini bu görüşmenin ardından özgür vazgeçtiği ileri sürülmüştür.
Baltacı Mehmed Paşa, Rus abluka etmesini kaldırdığı için hem ülke içinde hem de müttefik ülkeler tarafından eleştirilmiştir. Dönemin hükümdarı III. Ahmed Han, Baltacı’yı abluka etmeden kısa zaman sonra Midilli’ye sürgüne göndermiştir.
Türk tarihçiler, Baltacı ile Katerina arasındaki buluşma iddialarını değişik değerlendiriyor. Ünlü tarihçi Prof Dr. İlber Ortaylı, Prut Savaşı sırasında Baltacı ile görüşmeye gelen kurulda Çariçe Katerina’nın da olduğunu ve bazı hediyeler getirdiğini belirterek, Baltacı’nın rüşvet aldığına dair bir delil olmadığını belirtiyor. Ortaylı, Deli Petro’nun Osmanlı abluka etmesinden kurtulduktan sonra bir emirname çıkartarak, Katerina’dan “kurtarıcı” olarak söz ettiğini ve onunla evlendiğini anımsatıyor.
Tarihçi Prof. Dr. Erhan Afyoncu da, Katerina’nın hediye gönderdiğini; ancak Baltacı’nın yanına gitmediğini ifade ediyor. Baltacı ile Katerina’nın birlikte oldukları iddialarının gerçek değil olduğunu kaydeden Afyoncu, bu iddiaların 19. asırdan sonra uydurulmuş olduğuna dikkat çekiyor. Prof. Dr. Afyoncu, Türk, Rum ve Avusturya kaynaklarında Baltacı ile Katerina’nın birlikte olduklarına dair herhangi bir kayıt olmadığını; Katerina’nın, Baltacı’nın çadırına geldiği gibi bir hikaye olmadığını söylüyor. Bu iddiaların çok sonraları edebiyatçılar tarafından uydurulduğunu belirten ünlü tarihçi, seneler sonra yazılan romanlarda Katerina’nın üzerindeki elbiseye kadar bilinmesi güç birçok detay verildiğine dikkat çekiyor.
Tarihçi Murat Kadehçi ise, Osmanlı’nın Prut abluka etmesi sırasında Katerina’nın tam generaller, askerler, kontlar ve çöpçüler de dahil olmak üzere herkesten kıymetli maden ve mücevher topladığını; 7 araba dolusu kıymetli eşya ve mücevheri Prut’taki Osmanlı karargâhına rüşvet olarak gönderdiğini belirtiyor. Kadehçi, Baltacı Mehmet Paşa’nın “rüşvetten” sonra bir barış uyuşması imzaladığını ifade ediyor.
Diğer bazı kaynaklarda da, Baltacı ile Katerina hakkındaki iddiaların şehir efsanesi olduğu yönündedir. Buna göre, Katerina savaş bölgesi gelmiş ve birisinin çadırına girmiştir; ancak bu çadır Çar Deli Petro’nun çadırıdır. Katerina, Rus karargâhından çıkmıştır ve Baltacı veya hiçbir Osmanlı askeri ile görüşmemiştir.
Prut Savaşı sırasında hem Osmanlılar hem de Ruslar birçok ruzname yakalamıştır. Sefere iki taraftan katılanların da birçok anı ve raporu bulunmaktadır. Bu ruzname, anı ve raporlarda ima yoluyla dahi böyle bir ilişkinden bahsedilmemektedir. Hatta Prut Savaşı sonrası Baltacı hakkında çeşitli iftiralar atan İsveç Kralı Demirbaş Şarl ve Kırım Hanı Devlet Giray bile Baltacı-Katerina ilişkisine dair iddialarda bulunmamıştır. Tüm bunlarla birlikte Prut Seferi’nde Osmanlı kuvvetlerini komuta eden Baltacı Mehmet Paşa, iddialara mevzu olan tarihte 82 yaşındadır!
Prut Antlaşması sırasında Deli Petro’nun kapatmai olan Katerina, antlaşmadan sonra Petro ile evlendi ve “Çariçe” oldu.
Prut Antlaşması Hakkında Notlar
Prut Antlaşması da dahil olmak üzere 18. asır, Osmanlı-Rus ilişkileri, hep çaba ile geçmiştir. 18. asırda iki devlet arasında toplam dört büyük savaş yapılmıştır. Osmanlı, bu asırda siyasi, askeri ve ekonomik açıdan birçok galibiyetsizlik yaşamıştır. Rusya ise, dünya siyasetine doğrultu veren bir devlet haline gelmiştir. Baltacı, Prut Seferi’nden dönünce 20 Kasım 1711 tarihinde azledildi. Aralık 1711 tarihinde de Midilli’ye; ardından Temmuz 1712 tarihinde Limni Adası’na sürgün edildi. Baltacı, Limni Adası’na sürgün edildiği ay ölüm etti. İstanbul Ortaköy Sırçaii, Baltacı Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Rus ordusu, Prut Savaşı’nda açlıktan ağaç kabuklarını ceddip yemek zorunda kalmıştır. Prut Antlaşması’nın imzalanmasında iki saat sonra Rus ordusuna ihtiyaçları olan her şey verilmiştir. Prut Antlaşması 21 Temmuz’da imzalandı; 22 Temmuz’da Rus Çarı tarafından onaylandı; 23 Temmuz’da teati edildi. Aynı gün öğleden sonra Rus ordusu, top ve tüfekleri ile birlikte mızıka ve davul çalarak zafer edası ile özgür vazgeçildi. Rus Çarı Deli Petro, Osmanlı’dan kurtulduktan sonra Moskova’ya dönmüş ve Şubat 1712 tarihine Prut Antlaşması’nda emeği olan kapatmai Katerina ile evlenmiştir. 1724 senesinde taç giyen Katerina, Petro’nun bir sene sonra varis vazgeçmeden ölmesi üzerine “Çariçe” ilan edilmiştir. Büyük Petro’dan 11 çocuk dünyaya getiren Çariçe I. Katerina, 17 Mayıs 1727 tarihinde veremden Petersburg’da can vermiştir.