Anadolu’da 623 sene karar sürmüş Osmanlı İmparatorluğu’nda toplamda 36 padişah tahta geçti. Bu padişahlar kişilik özelliklerine, devleti yönetim biçimlerine, düzenledikleri seferlere göre değişen lakaplara sahiplerdi. Osmanlı padişahlarından kimilerinin sahip olduğu lakaplar şu şekildedir:
I.Murat HÜDAVENDİGAR
Osman Gazi’nin oğlu ve Osmanlı padişahlarının üçüncüsüdür. Din veya ırk farkı gözetmeksizin ulusuna karşı çok merhametli yanaşıyordu. Oturaklı, mütevazi, azimli ve iradeli bir şahsiyete sahip olduğu için milleti tarafından çok seviliyordu. İlmi ve âlimleri gözetip gözlediği için asil, soylu, efendi ve iyilik yapmayı seven anlamına gelen “hüdavendigar” kelimesi isminin önünde kullanılıyordu. Aynı zamanda Hz. Mevlana’ya beslediği sevgi dolayısıyla “hünkâr” olarak da anılmaktaydı.
II. Mehmet FATİH SULTAN MEHMET
Yedinci Osmanlı padişahı olan II. Mehmet, ll. Murat’ın oğludur. 30 Mart 1431’de Edirne’de dünyaya gelmiştir. 29 Mayıs 1453’te Bizans’ın elinde olan İstanbul’u fethetmiştir ve İstanbul’u Osmanlı İmparatorluğu’nun başşehiri yapmıştır. Bu sebeple ülke alan, fetheden anlamlarına gelen “fatih” lakabını almıştır. Bu lakabın dışında Roma İmparator anlamına gelen “basileus” unvanına da sahiptir. Fakat en yaygın kullanılan lakabı Fatih Sultan Mehmet’tir.
ll. Bayezid BAYEZİD HAN-I VELİ
II. Bayezid, Fatih Sultan Mehmet ll. Mehmet’in oğludur. 19 Mayıs 1481 tarihinde babasının vefatından sonra tahta çıkmıştır. Babası Fatih Sultan Mehmet’in döneminde savaşlar ve seferler, bu seferlerin neticesinde ele geçirilen şehirlere Anadolu’dan boyların göç ettirilmesi, vakıf mülklerinin devletleşmesi gibi işler yapılmaktaydı. Ancak ll. Bayezid bunların aksine devlet müesseselerinin bütün olarak oturması için saltanatını barış ve huzur civarında sürdürmekteydi. Vakfa ait mülk ve arazileri iade ettiği için ulus tarafından çok sevilmiş, bu sebeple kendisine “veli” unvanı verilerek “Bayezid Han-ı Veli” denmiştir.
ll. Selim YAVUZ SULTAN SELİM
9. Osmanlı sultanı ve yetmiş dördüncü İslam halifesidir. ll. Bayezid Han’ın oğludur. Padişahlığı süresince Anadolu’da birlik sağlamış ve halifelik Abbasiler’den Osmanlı İmparatorluğu’na geçmiştir. Bunların yanı gizeme dönemin en önemli iki ticaret yolu olan İpek Yolu ve Baharat Yolu’nu da ele geçirmiştir. ll. Selim tahta babası Bayezid Han’a karşı darbe yaparak çıkmıştır. Çok sert bir mizacı ve disiplinli bir yönetim kavrayışı vardır. Bu sebeple ona yaman, sert ve cesur anlamlarına gelen “yavuz” unvanı verilmiştir.
l. Süleyman KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
Babası Yavuz Sultan Selim’in ölümüyle tahtın tek varisi olarak tahta geçen l. Süleyman 46 sene tahtta kalmıştır. Tahtta kaldığı zaman süresince hep adil ve kanunlara dayalı bir yönetim kavrayışı sürdürmüştür. Osmanlı hukuku tarihinde, kanunuma yetkisi hudutlandırılarak en çok kanun Sultan Süleyman döneminde yapılmıştır. Kanunlar, cemiyette hiçbir fark veya sınıf gözetilmeksizin herkese adil bir şekilde uygulanmıştır. Bu sebeplerden dolayı l. Süleyman’a “kanuni” unvanı verilerek “Kanuni Sultan Süleyman” denmiştir. Kanuni unvanını alması yaptığı kanunlardan dolayı değil, bu kanunlara uyulmasında gösterdiği titizlikten dolayıdır.
ll. Selim SARI SELİM
Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu olan II. Selim, diğer kardeşlerinin vefatından sonra tahtın varisi tek şehzade olarak 1566 senesinde 42 yaşındayken tahta çıktı. Dış görünüm olarak annesi Hürrem Sultan’a çok benzemektedir. Saçlarının sarı olduğu için de “Sarı Selim” lakabıyla anılmaktadır.
l. Mustafa ÇILGIN MUSTAFA
Sultan l. Mustafa, abii l. Ahmed’in padişahlığı süresince devrin gereği suratından 14 sene bir saray odasında hapis yaşamı yaşadı. Böyle olmasının sebebi ise şehzadelerin devlet yönetimine karışmasını ve padişahı devirmeye çalışmasını engellemekti. Bunu yok etmek için şehzadeler bir odaya kapatılıp izale olunuyordu. l. Ahmed, kardeşini öldürtmemiş ancak sarayda esir yakalamıştı. Bu esir yaşamın sonunda l. Mustafa tahta çıktı ancak dengesiz hareketler sergilemeye başladı. Bu hareketlerinden dolayı ona “Deli Mustafa” lakabı takılmıştı.
ll. Osman GENÇ OSMAN
l. Ahmed’in oğlu ve 16. Osmanlı padişahıdır. Amcası Sultan l. Mustafa’nın tahttan indirilmesiyle tahta oturdu. Çok iyi bir eğitim ve terbiye gördü. Arapça, Farsça, Yunanca, , İtalyanca gibi dilleri çeviri yapabilecek kadar iyi biliyordu. Padişah olduğunda henüz 14 yaşındaydı ve çok ufaktı. Bu neden Sultan ll. Osman’a “Genç Osman” lakabı takılmıştır.
IV. Murad BAĞDAT FATİHİ
17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi olan Sultan Murad, 1623 senesinde tahta oturmuştur. Abisi Genç Osman’ın katledilerek öldürülmesiyle tahta geçen amcası l. Mustafa da us sıhhati yerinde olmadığı için tahttan indirilince, yerine IV. Murad geçmiştir. 1640 senesine kadar hükümdarlık yapmıştır. 1638’de Bağdat’a yaptığı seferde ordusuna bizzat kumandanlık yaptığı için “Bağdat Fatihi” lakabıyla anılmaktadır.
IV. Mehmet AVCI MEHMET
Sultan İbrahim’in büyük oğlu ve 19. Osmanlı padişahıdır. Babasının vefatından dolayı 6 yaşında tahta çıkmıştır. Osmanlı tarihinde Osman Gazi ve Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra en uzun saltanat süren padişahtır. IV. Mehmet, avcılığa karşı büyük bir merakı olduğu için “Avcı Mehmet” lakabıyla anılmaktadır.
II. Mahmud ADLİ MAHMUD
Babası Sultan I. Abdülhamid’den sonra 1808 senesinde ve 23 yaşındayken tahta çıktı. Cesur, hırslı ve azimli bir kişiliğe sahip olan II. Mahmud, Avrupa’daki yenilik hareketlerini Osmanlı’ya da getirmeye çalışıyordu. Osmanlı İmparatorluğunu sosyal ve kültürel açıdan uygar bir imparatorluk yapmak için çabalamaktaydı. Adalet işlerine çok fazla ehemmiyet gösterdi ve yeni kanunlar, anayasalar hazırlattı. Bu sebeple ona “Adli” lakabı verildi.